Σύμφωνα με το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, όπως αυτό διαμορφώθηκε από το Ν. 2509/22-12-2017, για την έκδοση συναινετικού διαζυγίου, προβλέπονται τα εξής διαδικαστικά βήματα και προϋποθέσεις:
1) Ιδιωτικό συμφωνητικό λύσεως γάμου.
Η κοινή βούληση των συζύγων θεωρείται ειδικός λόγος διαζυγίου και αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη λύση του γάμου. Θα πρέπει η θέληση των συζύγων να είναι ελεύθερη και απηλλαγμένη από ελαττώματα (πλάνη, απάτη, απειλή). Και οι δύο σύζυγοι θα πρέπει να έχουν την επιθυμία να λύσουν το γάμο τους και αυτό συναινετικώς και όχι κατ’ αντιδικία. Βεβαίως, αν ο ένας εκ των δύο δεν επιθυμεί καθόλου τη λύση του γάμου, τότε ο άλλος σύζυγος μπορεί να επιτύχει και πάλι τη λύση του γάμου με διαζύγιο που θα εκδοθεί κατ’ αντιδικία. Σε κάθε περίπτωση όμως, το συναινετικό διαζύγιο θα πρέπει να προτιμάται τόσο για λόγους οικονομικούς , όσο και επειδή πολύ απλά το διαζύγιο κατ’ αντιδικία είναι και χρονοβόρο και –όπως και να το κάνουμε- ψυχοφθόρο και για τους τέως συζύγους, αλλά κυρίως για τα παιδιά. Βέβαια σε ορισμένες περιπτώσεις η οδός της αντιδικίας προβάλλει ως μονόδρομος και αυτό κυρίως όταν υπάρχουν έντονες οικονομικές διαφορές στο ζευγάρι ή όταν υπάρχουν έντονες διαφορές που αφορούν τα τέκνα.
Το περιεχόμενο, καθώς και ο τρόπος σύνταξης του συμφωνητικού αυτού, έχει πολλαπλή βαρύτητα και σημασία, καθώς πέραν από τη λύση του γάμου αυτήν καθεαυτήν, δια του συμφωνητικού αυτού μπορούν να ρυθμιστούν, πολλές συνέπειες εκ της λύσεως του γάμου απορρέουσες.
Χωρίς να μπω σε λεπτομέρειες, για να αντιληφθείτε την σημασία του συμφωνητικού αυτού θα δώσω δύο απλά παραδείγματα:
- Π.χ. Με μία περίτεχνη διατύπωση που θα εισαχθεί στο συμφωνητικό αυτό, μπορεί να επιτευχθεί η γέννηση δικαιώματος προσωπικής διατροφής της ίδιας της συζύγου για το μέλλον. Ή αντιθέτως μπορεί να επιτευχθεί η αποστέρηση της συζύγου από το δικαίωμα διατροφής της (!!), δικαίωμα που θα είχε, εάν δεν γινόταν η συγκεκριμένη σύνταξη εντός του συμφωνητικού αυτού. [Όχι δεν πρόκειται να αναλύσω περαιτέρω.]
- Π.χ. Θα μπορούσε, με μία προσθήκη συγκεκριμένης ρήτρας, να αποστερηθεί οριστικά ο ένας εκ των δύο συζύγων κάθε δικαίωμα στην περιουσία που αποκτήθηκε κατά τη διάρκεια του γάμου από τον άλλο σύζυγο. Ή αντιθέτως να αποκρυσταλλώσει ένα τέτοιο δικαίωμα.. Με συνέπεια, μετά από τη λύση του γάμου (δηλαδή μετά από χρόνια στην πράξη) να μην μπορεί (ή -αντιθέτως- να μπορεί μετά βεβαιότητος) να διεκδικήσει περιουσιακά στοιχεία του πρώην συζύγου.
- Π.χ….π.χ.. π.χ…. τι να πρωτογράψω… Ας μην πλατειάσουμε περαιτέρω… Πολλά ακόμη θα μπορούσαν να αναφερθούν στο σημείο αυτό…
Τα ανωτέρω δύο παραδείγματα είναι απλώς δύο απλά παραδείγματα, για να αντιληφθείτε τη σημασία που μπορεί να έχει για το μέλλον το συγκεκριμένο βήμα της διαδικασίας. Τονίζω στο σημείο αυτό ότι πάμπολλα ακόμη παραδείγματα θα μπορούσαν να δοθούν στο σημείο αυτό, αφού δια του συμφωνητικού αυτού μπορούν να ρυθμιστούν (ή αντιθέτως –επίτηδες και επιμελώς- να μην ρυθμιστούν) πολλές εκ των συνεπειών της λύσης του γάμου: οικονομικές, νομικές και προσωπικές, είτε άμεσες είτε μελλοντικές. Ασφαλώς και δεν πρόκειται να αναφέρω, σε ένα διαδικτυακό άρθρο, τις συνέπειες που θα μπορούσαν να ρυθμιστούν και τα θέματα που θα μπορούσαν να δρομολογηθούν, καθώς και τα «παραθυράκια» και λοιπά νομοτεχνικά κόλπα των οποίων θα μπορούσε να γίνει χρήση σε ένα ιδιωτικό συμφωνητικό συναινετικής λύσεως γάμου.
Το μόνον βέβαιο και προφανές είναι πως όταν ομιλούμε για συναινετικό διαζύγιο, τα πάντα εξαρτώνται από την επιδεξιότητα, γνώση και εξειδίκευση του Δικηγόρου σας. Για να αντιληφθείτε πλήρως τα διακυβεύματα, καθώς και τη σημασία και συνέπειες που έχει ένα συναινετικό διαζύγιο, μπορείτε να διαβάσετε το προηγούμενο άρθρο, όπου αναλύεται λεπτομερώς το κεφάλαιο του συναινετικού διαζυγίου, όπως πλέον αυτό ισχύει στην Ελλάδα ύστερα από τη ψήφιση του νέου Νόμου του Δεκεμβρίου 2017.
Δεν χρειάζεται καν να αναφέρω ότι εάν υπάρχουν και ανήλικα τέκνα (οπότε και υπογράφεται και επιπλέον συμφωνητικό που θα αφορά αυτά), τότε η σημαντικότητα, καθώς και το εύρος των συνεπειών που δύνανται να ρυθμιστούν πολλαπλασιάζεται άρδην!
2) Ιδιωτικό συμφωνητικό επιμέλειας, επικοινωνίας και διατροφής ανηλίκων τέκνων, εφόσον υπάρχουν ανήλικα τέκνα.
Αν υπάρχουν ανήλικα τέκνα ο νόμος υποχρεώνει επιπλέον σε σύναψη ιδιωτικού συμφωνητικού με το οποίο θα ρυθμίζεται η επιμέλεια των τέκνων, η επικοινωνία με αυτά, καθώς και η διατροφή τους.
Η υποχρεωτική ρύθμιση της διατροφής ως απαραίτητη προϋπόθεση εκδόσεως του συναινετικού διαζυγίου εισήχθη από τον νέο νόμο 2509/2017. Όπως και στο προηγούμενο άρθρο αναφέρω, η υποχρέωση αυτή δημιουργεί ιδιαίτερες δυσκολίες στην πράξη, καθώς σε πλειάδα περιπτώσεων οι σύζυγοι αδυνατούν να συμφωνήσουν στο ύψος της διατροφής, με αποτέλεσμα να καθίσταται πιο δύσκολη η επίτευξη της συναινετικής λύσης του γάμου. Και αυτό είναι λογικότατο, όχι μόνον επειδή η συμφωνία στα οικονομικά ζητήματα είναι πάντοτε και η πιο δύσκολη, αλλά και επειδή χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή κατά τον ορισμό της διατροφής: Το κεφάλαιο της διατροφής αποτελεί ένα από τα πλέον εξεζητημένα του Οικογενειακού Δικαίου, και θα πρέπει να πραγματεύεται μόνον από εξειδικευμένους σε ζητήματα διατροφών Δικηγόρους.
Για την σημασία της διατροφής, καθώς και για τα διακυβεύματα αυτής, μπορείτε να ενημερωθείτε στα ακόλουθα άρθρα: «Διατροφή», «Διατροφή συζύγου» [– > Ναι, ακόμη και στα ζητήματα συναινετικού διαζυγίου μπορεί να εμπλέκεται έμμεσα μεν, αλλά με σημαντικότατες οικονομικές συνέπειες δε, ΚΑΙ η διατροφή της συζύγου (και όχι μόνον των τέκνων)], «Διατροφή τέκνων». Γενικώς: Να γνωρίζετε ότι δικαίωμα διατροφής δεν έχει μόνο το ανήλικο τέκνο. Έχει επίσης και το ενήλικο τέκνο καθώς και ο/η πρώην σύζυγος.
Όμως, στις περιπτώσεις συναινετικού διαζυγίου ο νόμος προβλέπει τη δυνατότητα πρόσδoσης ισχύος εκτελεστού τίτλου μόνον όσον αφόρα το ιδιωτικό συμφωνητικό που καθορίζει τη διατροφή του ανηλίκου τέκνου. Παρά ταύτα, υπάρχουν δυνατότητες να καλυφθούν εξίσου και περαιτέρω παρόμοιες αξιώσεις με την ίδια διαδικασία του συναινετικού διαζυγίου, χωρίς καμία επιπλέον οικονομική σας επιβάρυνση με περαιτέρω μελλοντικά δικαστικά έξοδα: όλα εξαρτώνται ασφαλώς και από την επιδεξιότητα του Δικηγόρου σας, καθώς και από τις πτυχές τις κάθε υποθέσεως.
Η σύνταξη και υπογραφή αυτών των ιδιωτικών συμφωνητικών, αποτελεί και το πρώτο απαραίτητο βήμα της διαδικασίας του συναινετικού διαζυγίου. Πέραν της ιδιαίτερης προσοχής που θα πρέπει να δοθεί κατά τη σύνταξη του περιεχομένου τους, υπάρχουν και συγκεκριμένοι «τρόποι» σύνταξής που μπορούν να χρησιμοποιηθούν, καθώς και συγκεκριμένο περιεχόμενο που μπορεί να συμπεριληφθεί (ή αντιθέτως να μην συμπεριληφθεί εσκεμμένα): Μέθοδοι οι οποίες μπορούν όχι μόνον να προσδώσουν ακόμη μεγαλύτερο κύρος και (μελλοντική) αποδεικτική δύναμη στα συμφωνητικά αυτά, αλλά και να δρομολογήσουν περιτέχνως υποθέσεις με γνώμονα το μέλλον και τα συμφέροντα και δικαιώματά σας.
3) Σύμφωνα με το κείμενο του νόμου, οι έγγραφες συμφωνίες μπορούν να υπογραφούν με δύο διαφορετικούς τρόπους:
α) Είτε από τους ίδιους τους συζύγους: Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να υπάρξει επικύρωση του γνησίου της υπογραφής τους από την γραμματεία του Ειρηνοδικείου της έδρας του συμβολαιογράφου που θα καταρτίσει την συμβολαιογραφική πράξη. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι επίσης να προσυπογράψουν και οι Δικηγόροι.
β) Είτε μόνον από τους Δικηγόρους τους, εφόσον είναι εφοδιασμένοι με ειδικό πληρεξούσιο. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να δοθεί προσοχή στις χρονικές προθεσμίες ισχύος της πληρεξουσιότητας. Αυτό επειδή κατά το τελευταίο βήμα της διαδικασίας (το οποίο θα γίνει πιο μετά χρονικώς) απαιτείται και επιπλέον πληρεξουσιότητα εν ισχύ. Εάν δεν δοθεί η απαραίτητη προσοχή, τότε θα εκπνεύσει η προθεσμία που απαιτείται εκ του νόμου, και θα χρειαστεί ο πελάτης να προμηθευτεί και νεότερο πληρεξούσιο για την τελική υπογραφή της πράξεως του διαζυγίου που θα επακολουθήσει, με αποτέλεσμα να χρεωθεί επιπλέον χρήματα. Θα πρέπει ο Δικηγόρος σας, να δρομολογήσει τη διαδικασία με τέτοιον τρόπο ώστε να αποφύγετε επιπλέον (αχρείαστα) έξοδα.
Έτσι, αν γίνει ορθή δρομολόγηση της υποθέσεως, με προσεκτική τήρηση των προθεσμιών και σωστές συμβουλές, τότε μπορεί η έκδοση του διαζυγίου να επιτευχθεί, χωρίς ουδεμία ταλαιπωρία και αχρείαστη μετακίνηση των συζύγων στο Ειρηνοδικείο ή σε διαφορετικά Συμβολαιογραφεία.
Το ίδιο ισχύει και μετέπειτα, όσον αφορά τη φυσική παρουσία στο Συμβολαιογραφείο των συζύγων, οι οποίοι μπορούν να παρασταθούν «δια» των Δικηγόρων τους (δηλαδή χωρίς να παραστούν οι ίδιοι αυτοπροσώπως).
Με λίγα λόγια δίδεται θεωρητικώς η δυνατότητα στον πολίτη να πάρει διαζύγιο….. χωρίς να σηκωθεί από τον καναπέ του. Αυτό που συνιστώ, εν πάση περιπτώσει, είναι ο Δικηγόρος που θα επιλέξετε να έρθει σε επαφή με εσάς τον πελάτη του -έστω στην αρχή-, ούτως ώστε να μπορέσει πιο εύκολα να αντιληφθεί πλήρως τόσο τις ανάγκες σας, όσο και τις ενδεχόμενες ιδιαιτερότητες της υποθέσεώς σας. Ακόμη δε και στις περιπτώσεις που είναι φύσει αδύνατη (π.χ. λόγω μεγάλης αποστάσεως ή λόγων υγείας) η άμεση επαφή μεταξύ Δικηγόρου και πελάτη, και πάλι θα πρέπει να αφιερωθεί χωρίς φειδώ -από τον νομικό σας σύμβουλο- ο χρόνος που απαιτείται για τη μελέτη και την ορθή διαχείριση της υπόθεσής σας.
4) Κατόπιν ακολουθεί η παράσταση στο Συμβολαιογραφείο.
Όπως ανωτέρω αναφέρω, η παράσταση ενώπιον του Συμβολαιογράφου μπορεί να γίνει είτε από τους ίδιους τους συζύγους οι οποίοι θα παρασταθούν «μετά» των πληρεξουσίων Δικηγόρων τους, είτε μόνον «δια» των πληρεξουσίων Δικηγόρων τους (ήτοι, χωρίς φυσική παρουσία των συζύγων).
Στο Συμβολαιογραφείο, κατά την παράσταση, κατατίθενται και τα απαραίτητα δικόγραφα, από τους Δικηγόρους σας.
5) Ακολουθεί η «συζήτηση» της υποθέσεως. (Η οποία έχει αντικαταστήσει την παλαιότερη «συζήτηση» που γινόταν κατά τη «δικάσιμο» ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου.)
Στο σημείο αυτό, ο Δικηγόρος σας θα πρέπει να εξασφαλίσει για εσάς και να σιγουρευτεί, ότι η πράξη διαζυγίου που πρόκειται να συνταχθεί, θα εμπεριέχει όσα χρειάζονται προς προάσπιση των συμφερόντων και δικαιωμάτων σας. Θα πρέπει δηλαδή ο Δικηγόρος σας να ασχοληθεί και πέραν του «τυπικού» με την υπόθεσή σας και να υπάρξει ο απαραίτητος έλεγχος στην πορεία της υποθέσεώς σας.
Σύμφωνα με το νέο νομοθετικό πλαίσιο του νόμου υπ’ αρ. 2509/2017, η κατάρτιση της συμβολαιογραφικής πράξης θα πρέπει υποχρεωτικώς να απέχει τουλάχιστον δέκα ημέρες από την έγγραφη συμφωνία των συζύγων. Κατά το διάστημα αυτό, καθώς και κατά το διάστημα που θα ακολουθήσει, θα πρέπει ο πληρεξούσιός σας, να αφιερώσει τον απαραίτητο χρόνο, στον έλεγχο τόσο της πορείας της υποθέσεώς σας, όσο και –κυρίως- στο τελικό κείμενο της συμβολαιογραφικής πράξης.
Επομένως, ναι μεν η διαδικασία έχει καταστεί πιο γρήγορη, αλλά από την άλλη χρειάζεται να δοθεί η απαραίτητη προσοχή μέσα σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα.
6) Κατόπιν, ακολουθεί η κατάρτιση της πράξεως του διαζυγίου και η επικύρωση των ιδιωτικών συμφωνητικών από τον Συμβολαιογράφο, τα οποία και προσαρτά στην πράξη του διαζυγίου.
7) Τέλος, καλούνται οι δύο πλευρές στο Συμβολαιογραφείο για τις τελικές υπογραφές.
Τη συμβολαιογραφική πράξη υπογράφουν οι σύζυγοι και οι πληρεξούσιοι Δικηγόροι τους, ή μόνον οι Δικηγόροι τους εφόσον είναι εφοδιασμένοι με ειδικό πληρεξούσιο.
Εδώ ο Δικηγόρος σας, θα πρέπει να προβεί στον τελικό έλεγχο τόσο της πράξης του διαζυγίου, όσο και του επικυρωμένου περιεχομένου των συμφωνητικών.
== > Το διαζύγιο έχει πλέον “εκδοθεί”, και όλα αυτά μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
ΠΡΟΣΟΧΗ:
Θα πρέπει να έχετε υπ’ όψιν σας το εξής: Με το νέο νόμο (που ισχύει στην Ελλάδα από τις αρχές του έτους 2018), η διαδικασία του συναινετικού διαζυγίου έχει «απλοποιηθεί» μόνον όσον αφορά το γεγονός ότι πλέον δεν υπάρχει Δικαστήριο (επομένως δεν εκδίδεται «δικαστική απόφαση»), και επίσης όσον αφορά τον απαιτούμενο συνολικό χρόνο. Δηλαδή, αυτό που έχει αλλάξει είναι ότι στην ουσία, πλέον, δεν υπάρχει κατάθεση του φακέλου στο Δικαστήριο, το οποίο θα ελέγξει επιμελώς όλα τα δικόγραφα και θα καταλήξει σε απόφαση, προστατεύοντας συγχρόνως τα συμφέροντα τα δικά σας και των τέκνων σας, ως ανώτερος κριτής και γνώστης του Δικαίου.
Η διαδικασία δεν έχει αλλάξει στον πυρήνα της: όμως έχει «συμπτυχθεί» και «τροποποιηθεί».
Τί εννοώ: Ότι πλέον ακολουθείται η ίδια ακριβώς διαδικασία (που ακολουθούνταν και παλαιότερα), δηλαδή:
- Τα ίδια δικόγραφα κατατίθενται από τους Δικηγόρους σας κατ’ ουσίαν…
- Το ίδιο περιεχόμενο ΠΡΕΠΕΙ να έχουν τα δικόγραφα και συμφωνητικά…
Και μάλιστα την ίδια ακριβώς προσοχή [και πολύ περισσότερη (!!), αφού πλέον δεν υπάρχει ο έλεγχος του Δικαστή] θα πρέπει να προσδώσει ο Δικηγόρος σας στο περιεχόμενό τους… - Η ίδια περίπου διαδοχική χρονικώς σειρά ακολουθείται: Αρχίζουμε με την υπογραφή των συμφωνητικών, μετά καταθέτουμε, μετά γίνεται η «συζήτηση» μεταξύ των Δικηγόρων και του Συμβολαιογράφου, και τέλος εκδίδεται το διαζύγιο….
Η διαφορά είναι ότι ΟΛΑ αυτά γίνονται πλέον σε βήματα χρονικώς πολύ κοντά το ένα στο άλλο (ενώ παλαιότερα όλα τα ανωτέρω ελάμβαναν χώρα σε διάστημα ενός έτους!).
Και επίσης, ότι πλέον δεν υπάρχει ουδεμία εγγύηση της δικαστικής εξουσίας και δικαστηριακής διαδικασίας, η οποία ναι μεν ήταν (αφενός) χρονοβόρα, αλλά (αφετέρου) παρείχε ένα minimum προστασίας στα δικαιώματα του πολίτη.
Η παγίδα σε όλη αυτήν την –κατ’ επίφαση- «απλοποίηση», είναι ότι θα πρέπει να υπάρχει άπταιστη γνώση, εξειδίκευση και εμπειρία από τον Δικηγόρο σας, ο οποίος θα κληθεί σε αυτό το συντομότατο χρονικό διάστημα να προβεί με πληρότητα και ικανότητα στην ορθή διεκπεραίωση όλης της διαδικασίας. Χωρίς λάθη και χωρίς παραλήψεις.
Αυτό επειδή –λόγω και του συντομότατου διαστήματος μέσα στο οποίο θα πρέπει να γίνουν όλα-, δεν υπάρχουν περιθώρια για λάθη, αλλά ούτε και δίδονται και δικονομικές προθεσμίες διόρθωσης αυτών των λαθών!
Δεν υπάρχει καν πλέον (στην πράξη) ούτε δυνατότητα έφεσης ή ανάκλησης αποφάσεως!!
==> Το γεγονός ότι η προστασία των δικαιωμάτων και συμφερόντων του πολίτη έχει αφεθεί εξ’ ολοκλήρου στα χέρια του πληρεξουσίου Δικηγόρου που ο ίδιος θα επιλέξει, χωρίς ουδεμία εγγύηση του Κράτους, έχει καταστήσει τη διαδικασία του συναινετικού διαζυγίου -ναι μεν, αφενός- απλούστερη (ως «διαδικασία» μόνον, αλλά ΟΧΙ ως ουσία, συνέπειες και αποτελέσματα!!)…. αλλά -κατά συνέπεια, αφετέρου- ιδιαιτέρως επισφαλή και επικίνδυνη.
Επομένως: Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή από τον ίδιο τον –προς διάζευξη- πολίτη, κατά την επιλογή του πληρεξουσίου του Δικηγόρου. Θα πρέπει ο ίδιος ο πολίτης να είναι σε θέση να κρίνει ορθώς, ούτως ώστε να καταφέρει να επιλέξει επιτυχώς τον κατάλληλο πληρεξούσιο και (πραγματικά) εξειδικευμένο στο Οικογενειακό δίκαιο Δικηγόρο, ο οποίος θα είναι πράγματι σε θέση να διασφαλίσει με γνώση και επάρκεια τα συμφέροντα και τα δικαιώματα του εντολέα-πελάτη του.
Για να μάθετε τί πρέπει απαραιτήτως να προσέξετε με τον νέο νόμο, καθώς και για να ενημερωθείτε για τα διακυβεύματα του συναινετικού διαζυγίου σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, κάντε κλικ εδώ — > Ο νέος νόμος του συναινετικού διαζυγίου («διαζύγιο express») και συμβουλές.