Πολλές και σημαντικές είναι οι νόμιμες συνέπειες της αναγνώρισης πατρότητας. Αυτό, όχι μόνον σε ηθικό και προσωπικό επίπεδο, αλλά και όσον αφορά τις νομικές και οικονομικές συνέπειες. Οι συνέπειες μίας αμετακλήτου Δικαστικής αποφάσεως αναγνώρισης πατρότητος (ή μίας εκούσιας αναγνώρισης όταν γίνεται με συμβολαιογραφική πράξη), θα ισχύουν στο διηνεκές με σημαντικότατες επιπτώσεις για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, καθ’ όλην τη διάρκεια της ζωής τους.
Με τη Δικαστική απόφαση που κηρύσσει αποδεκτή την αναγνώριση πατρότητας, αναγνωρίζεται και διαπλάθεται τόσο αναδρομικά, όσο και για το μέλλον μία νέα νομική πραγματικότητα τόσο για το τέκνο, όσο και για τον βιολογικό πατέρα και για τη μητέρα.
Κυριότερες συνέπειες της αναγνώρισης πατρότητας:
- Ο πατέρας του οποίου η πατρότητα αναγνωρίζεται, γίνεται αυτομάτως και υπόχρεος διατροφής έναντι του τέκνου. Η μητέρα (η οποία και –στην πράξη- θα είναι αυτή που θα λαμβάνει τη διατροφή του τέκνου), θα μπορεί πλέον να ακολουθήσει την ανάλογη διαδικασία προς επιδίκασιν διατροφής του τέκνου της και να καταφέρει να επιτύχει το ανάλογο οικονομικό όφελος υπέρ της και μάλιστα σε βάθος ετών. ==> Δεν χρειάζεται καν ανάλυση του βάρους των οικονομικών συνεπειών αυτού, τόσο για τον πατέρα του οποίου η πατρότητα αναγνωρίστηκε, όσο και για τη μητέρα.
- Το τέκνο αποκτά κληρονομικό δικαίωμα έναντι του πατέρα του οποίου η πατρότητα αναγνωρίστηκε (είτε εκουσίως είτε αναγκαστικώς δια Δικαστικής αποφάσεως). Επομένως, το τέκνο θα μπορέσει μελλοντικώς να προβάλει το δικαίωμα νόμιμης μοίρας του εναντίον άλλων κατιόντων που μελλοντικώς θα αποκτήσει ο βιολογικός πατέρας του!
- Ο πατέρας κερδίζει αδιαμφισβήτητο δικαίωμα επικοινωνίας με το τέκνο, από τη στιγμή που αυτό κηρύσσεται γνήσιο τέκνο του.
Στο σημείο αυτό αναφέρω ότι ο πατέρας μπορεί να επιτύχει (αν θέλει) να αναγνωριστεί το τέκνο ως δικό του, ακόμη και όταν η μητέρα αντιτίθεται σε αυτό και του αρνείται οποιαδήποτε επικοινωνία με το παιδί του! Έτσι ο βιολογικός πατέρας, δια της διαδικασίας της αναγνώρισης πατρότητας, μπορεί να επιτύχει την αναγνώριση της πατρότητάς του, και εν συνεπεία να επιτύχει κατόπιν τη ρύθμιση της επικοινωνίας του με το παιδί του. - Κτλ… κτλ… Και άλλες συνέπειες μπορούν δυνητικώς να προκύψουν από μία αμετάκλητη απόφαση αναγνώρισης πατρότητας… Ας μην πλατειάσουμε όμως περαιτέρω…
Επί αναγνώρισης πατρότητος, δύο είναι οι περιπτώσεις που συναντώνται συχνότερα στην πράξη:
1) Το τέκνο γεννήθηκε (εντελώς) εκτός γάμου: Οπότε το τέκνο –εκ του νόμου- δεν έχει αναγνωρισμένο πατέρα. Οπότε προκύπτουν και οι ανάλογες νόμιμες συνέπειες: Ήτοι (π.χ.) αφενός δεν υφίσταται δικαίωμα διατροφής του τέκνου έναντι του πατέρα του, αλλά ούτε και αυτό έχει κληρονομικά δικαιώματα έναντι αυτού, και (π.χ.) αφετέρου ο βιολογικός πατέρας του τέκνου δεν έχει ουδέν δικαίωμα επικοινωνίας με το παιδί του. Οπότε και τίθεται το ζήτημα της αναγνώρισης της πατρότητας του τέκνου.
- Σε αναγνώριση μπορεί να υποχρεωθεί ο πατέρας που αρνείται να αναγνωρίσει το παιδί του, με όλες τις νόμιμες συνέπειες που θα προκύψουν από αυτό, με πιο σημαντική εξ’ αυτών την υποχρέωση διατροφής του προς το τέκνο (στην πράξη η μητέρα είναι αυτή που θα λαμβάνει τα χρήματα της διατροφής από τον βιολογικό πατέρα για τα επόμενα –πάρα πολλά – χρόνια!).
- Μπορεί όμως επίσης να υποχρεωθεί και η μητέρα να αναγνωρίσει νομικώς τον αληθινό πατέρα του παιδιού της (όταν αυτή αρνείται την αναγνώριση), οπότε και ο βιολογικός πατέρας θα αποκτήσει τα προβλεπόμενα νόμιμα δικαιώματά του έναντι του παιδιού του όπως π.χ. το δικαίωμα επικοινωνίας του με αυτό.
2) Το τέκνο γεννήθηκε:
είτε ενώ διαρκούσε προηγούμενος γάμος της μητέρας,
είτε εντός 300 ημερών από το διαζύγιό της (ενώ ο βιολογικός πατέρας του παιδιού είναι άλλος).
Σε αυτές τις περιπτώσεις το τέκνο θεωρείται –εκ του νόμου- ως τέκνο του πρώην συζύγου, ενώ στην πραγματικότητα άλλος είναι ο πραγματικός του πατέρας. Εις την περίπτωσιν ταύτην, θα πρέπει πρωτίστως να προσβληθεί η πατρότητα του τέκνου με τη διαδικασία της προσβολής πατρότητος που αναλύεται στο προηγούμενο άρθρο, και μετά να ακολουθηθεί η διαδικασία αναγνώρισης πατρότητας. Αναφέρω στο σημείο αυτό ότι στην περίπτωση αυτή, υπάρχουν τρόποι, «παραθυράκια» και μεθοδολογίες (αναλόγως πάντοτε της in concreto υποθέσεως) που εάν τα γνωρίζει ο Δικηγόρος σας, και σας τα υποδείξει, τότε είναι δυνατόν να επιτύχετε το επιθυμητό τελικό αποτέλεσμα (ήτοι την τελική αναγνώριση του τέκνου από τον πραγματικό του πατέρα), πολύ πιο οικονομικά και πολύ πιο σύντομα.
Στο σημείο αυτό, ας αναφέρουμε και το εξής: Στις περιπτώσεις που ο πραγματικός πατέρας του τέκνου επιθυμεί να το αναγνωρίσει και εάν συγχρόνως και η μητέρα του τέκνου επιθυμεί και η ίδια την αναγνώριση ταύτην, τότε θα ακολουθηθεί μία σχετικά εύκολη και ουδόλως –ηθικά και χρονικά- επίπονη διαδικασία: αυτή της αναγνώρισης με συμβολαιογραφικό έγγραφο. Βεβαίως και στην περίπτωση αυτήν, θα πρέπει απαραιτήτως να ληφθεί πρωτίστως (ήτοι από νωρίς, και προτού λάβετε την τελική απόφαση να προβείτε στη διαδικασία της εκούσιας αναγνώρισης) η απαραίτητη νομική αρωγή επί του ζητήματός σας, από εξειδικευμένο Δικηγόρο. Ούτως ώστε να λάβετε πρότερη γνωμάτευση επί της προσωπικής in concreto υποθέσεώς σας, με βάση τις ιδιαίτερες παραμέτρους της, και τις δυνητικές συνέπειες μίας αναγνώρισης (ή μίας άρνησης αναγνώρισης…)…. Μία νομική συμβουλή, την κατάλληλη στιγμή, μπορεί να αποβεί λυτρωτική για τα συμφέροντά σας, και μάλιστα με ιδιαιτέρως χαμηλό κόστος.
Αντικείμενο του παρόντος άρθρο αποτελεί –κυρίως- η δικαστηριακή/αναγκαστική αναγνώριση της πατρότητας τέκνου που έχει γεννηθεί εκτός γάμου: Ήτοι τέκνου που αν και είναι βιολογικό τέκνο ενός πατέρα, αυτός αρνείται να το αναγνωρίσει ως δικό του. ′Η επίσης τέκνου που ενώ ο βιολογικός του πατέρας επιθυμεί διακαώς να το αναγνωρίσει ως δικό του (επειδή το θέλει, επειδή το αγαπάει ή για δικούς του ηθικούς λόγους), η μητέρα εναντιώνεται στην αναγνώριση αυτή που θέλει να κάνει ο πατέρας, και του αρνείται οποιαδήποτε αναγνώριση..
Δεν θα αποτελέσει αντικείμενο πραγμάτευσης του παρόντος άρθρου, η ανάλυση της διαδικασίας ή της απαραίτητης «προ»-διαδικασίας της αναγνώρισης πατρότητας. Θα αναφερθώ μόνον σε γενικές γραμμές στο αναγνωρισμένο δικαίωμα της άσκησης αγωγής αναγνώρισης πατρότητας που μία μητέρα (όταν ο πατέρας αρνείται να αναγνωρίσει το παιδί του) ή ένας πατέρας (όταν η μητέρα δεν τον αφήνει να αναγνωρίσει το τέκνο του) έχει εκ του Νόμου:
Δεν χρειάζεται καν να αναφερθώ στο πόσο σημαντικό ρόλο θα παίξει ο λεπτομερέστατος και ορθός χειρισμός μίας τέτοιας υποθέσεως, τόσο στο δικονομικό πεδίο, όσο και στο επίπεδο της ουσιαστικής και αποδεικτικής διαδικασίας. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η αναγνώριση πατρότητας δεν είναι μία απλή διαδικασία, και υπάρχουν αρκετά «παραθυράκια» τόσο για να αποδειχθεί μία πατρότητα, όσο και για να ανταποδειχθεί αυτή… Να γνωρίζετε ότι, σε περίπτωση μη πλήρους βεβαιότητος του Δικαστή, ήτοι σε περίπτωση μη σχηματισμού δικανικής πεποιθήσεως από το Δικαστήριο, ουδείς Δικαστής δεν θα εκδώσει απόφαση ότι το τάδε τέκνο είναι του «τάδε» πατέρα, καθορίζοντας αμετακλήτως και ριζικώς -δια του τρόπου αυτού- το μέλλον και τη ζωή ενός πολίτη ή μίας «οικογένειας». Επομένως θα πρέπει να γίνει επισταμένος έλεγχος όλων των παραμέτρων της υποθέσεως (προσπαθώντας συγχρόνως να προβλεφθούν και τα «όπλα» της αντιδίκου πλευράς), και πλήρης εκμετάλλευση όλων των δικονομικών ή ουσιαστικών δυνατοτήτων («παραθυράκια», ή άλλως αποδεικτικές ή ανταποδεικτικές δυνατότητες), ούτως ώστε να δρομολογηθεί η υπόθεση ορθώς.
Το αποτέλεσμα της αναγνώρισης πατρότητας, πέραν του ηθικού (αδιαμφισβήτητου) σκέλους, θα έχει ασφαλώς και άμεσες νόμιμες συνέπειες, με ποιο σημαντική εξ αυτών την υποχρέωση του πατέρα σε διατροφή του τέκνου έως ενηλικίωσής του (αλλά και μετά από αυτήν, αναλόγως περιπτώσεων). Πράγμα που σημαίνει, πρακτικώς, ότι η μητέρα θα έχει δικαίωμα να ασκήσει αγωγή (και ασφαλιστικά) διατροφής εναντίον του αντιδίκου πατέρα, του οποίου η πατρότητα αναγνωρίστηκε. Εμφανείς επομένως οι οικονομικές συνέπειες μίας επιτυχούς αγωγής αναγνώρισης πατρότητας.
== > Συνέπειες, όχι μόνον αφορούσες την νομικώς αναγνωρισθείσα προσωπική κατάσταση των εμπλεκομένων, αλλά και άμεσες χρονικά σημαντικότατες (και -κατά περίπτωση- βαρύτατες) οικονομικές συνέπειες, τόσο όσον αφορά τη μητέρα του τέκνου, όσο και όσον αφορά τον πατέρα του, του οποίου η πατρότητα δικαστικώς αναγνωρίστηκε… Δεν θα μνημονεύσω τις άμεσες συνέπειες αυτές… Ας αναφέρω απλά ότι πέραν των άμεσων οικονομικών συνεπειών (που είναι και οι σημαντικότερες, καθώς θα διαφανούν ήδη από «την επόμενη ημέρα» της αναγνώρισης), υπάρχουν και μελλοντικές συνέπειες, όπως π.χ. το γεγονός ότι το τέκνο θα αποκτήσει αμετακλήτως αδιαμφισβήτητο κληρονομικό δικαίωμα νόμιμης μοίρας σε κομμάτι του συνόλου της περιουσίας του πατέρα του, κτλ κτλ…
Εν κατακλείδι: Είναι ξεκάθαρο ότι το ζήτημα της δικαστηριακής/αναγκαστικής αναγνώρισης πατρότητος, απαιτεί ιδιαίτερη γνώση, εμπειρία και εξειδίκευση, και δεν χωρεί ο παραμικρός λάθος χειρισμός: Οι αρρήκτως συναπτόμενες συνέπειες μίας αμετάκλητης απόφασης αναγνώρισης πατρότητας (ή –αντιθέτως- μίας αμετάκλητης απόφασης απόρριψης της αναγνώρισης!) είναι τεράστιες τόσο σε προσωπικό-ηθικό επίπεδο, όσο και σε οικονομικό.